Trở thành người cha mẹ tốt, thật sự rất áp lực. Tất cả những áp lực này đến với chúng ta từ bên trong lẫn bên ngoài, nó hội tụ lại và tạo thành một cơn bão siêu cấp sẵn sàng đánh gục niềm tin của bất cứ người cha mẹ nào. Là những người làm cha mẹ, chúng ta phải có sức mạnh để vượt qua kẻ thù tồi tệ nhất, đó chính là bản thân mình.

Làm cha mẹ, hằng ngày chúng ta luôn nghe được những lời khuyên là chúng ta nên làm những gì, theo một cách này hay một cách khác tốt đẹp hơn. Chúng ta cần kỳ vọng nhiều hơn với con cái, hay chúng ta không cần quá khắt khe với chúng; chúng ta nên tiêm vắc-xin, hay chúng ta không nên tiêm vắc-xin; chúng ta cần phải quan tâm con cái, hay là chúng ta không nên trở thành “phụ huynh trực thăng” (những người quan tâm tới con cái một cách quá mức, lúc nào cũng ở xung quanh con cái để bảo vệ và giám sát); chúng ta cần phải làm hộ bài tập về nhà cho con, hay để chúng tự hoàn thành bài tập về nhà của mình, và còn hàng tá thông điệp hỗn tạp khác. Chúng trở thành một bản độc thoại theo một nghĩa nào đó.

Mỗi người đều có một đoạn độc thoại diễn ra trong đầu của mình. Là cha mẹ, cuộc độc thoại của chúng ta có thể xoay quanh những vấn đề về kỹ năng làm cha mẹ. Phải chăng chúng ta đang làm những điều tốt nhất cho con mình? Hay chúng ta chỉ đang làm những điều chúng ta nghĩ là tốt, nhưng trên thực tế chúng có thể có hại cho bọn trẻ? Chúng ta có rất nhiều lời khuyên từ xung quanh, điều này trở nên dễ dàng để đặt câu hỏi cho mỗi điều chúng ta quyết định trên tư cách là cha mẹ. Vì vậy, việc trở nên khắt khe với bản thân trong vai trò là cha mẹ sẽ dễ dàng hơn.

Cha mẹ là những người phê bình tồi tệ nhất

Kẻ thù tồi tệ nhất trong cuộc đời bạn là chính bạn. Thông thường sẽ không có ai nói những điều tiêu cực với bạn hơn là bạn nói với chính bản thân mình. Đó là cuộc độc thoại diễn ra trong đầu bạn suốt cả ngày, chúng cung cấp cho bạn những lời bình luận tiêu cực về bản thân mình. Bạn cần phải ngừng lối tư duy tiêu cực ngay hôm nay bởi nó luôn phá vỡ sự tự tin của bạn khi là một người cha mẹ. Những lời khuyên bổ ích trong bài báo này sẽ giúp bạn có thêm nghị lực để vượt qua lối tư duy tiêu cực này.

Liệu chúng ta có đủ tốt không?

Là cha mẹ, điều mà chúng ta luôn tự hỏi trong lòng mình là liệu chúng ta có đủ tử tế và đang đem lại những điều kiện tốt nhất cho con cái không? Bất cứ bậc phụ mẫu tốt nào cũng luôn tự hỏi điều này. Việc tự cân nhắc chỉ hữu ích tại một thời điểm nhất định. Tuy nhiên, nếu thực hiện nó quá thường xuyên, chúng ta sẽ bắt đầu bị ảnh hưởng và nghi ngờ quyết định của mình trên tư cách là cha mẹ. Cho phép bản thân độc thoại tiêu cực sẽ làm suy yếu kỹ năng làm cha mẹ và gây cản trở cho sự tự tin của chúng ta. Nói cách khác, khi chúng ta luôn nghi vấn về năng lực làm cha mẹ của mình thì điều này sẽ tạo ra nhiều khó khăn cho hành trình trở thành cha mẹ của chúng ta.

Có phải chúng ta đang làm mọi thứ theo cách tốt nhất có thể?

Chúng ta, với tư cách là cha mẹ, cần loại bỏ sự cầu toàn. Sự hoàn hảo là điều không thực thi. Nếu chúng ta luôn theo đuổi nó thì sẽ dẫn đến nỗi thất vọng và sự thất bại. Thay vì vậy, chúng ta cần chọn con đường đúng đắn để làm cha mẹ, lối đi tốt nhất cho gia đình và hãy thử làm điều tốt nhất, và làm hết sức. Hãy buông bỏ nó, thay vào đó hãy sống như hiện tại.

Chúng ta có đang so sánh con cái và bản thân với người khác không?

Chúng ta sống chung trong một nền văn hóa nên rất dễ dàng so sánh chính mình với những người khác. Chỉ cần một ít phút trên các phương tiện truyền thông xã hội, là bạn có thể so sánh cuộc sống của bạn với hàng trăm, thậm chí là hàng nghìn người khác. Vấn đề là, những gì được miêu tả trên những phương tiện truyền thông không phải là cái nhìn toàn diện. Xu hướng so sánh chúng ta với người khác sẽ dẫn đến sự bất mãn. Khi bạn tự nung nấu ý nghĩ đó một cách thường xuyên, bạn sẽ bắt đầu cảm thấy mình là bại tướng, bởi vì bạn không thể nào đo lường chính xác được, khi mà bạn so sánh mình với người khác.

Nếu bạn cảm thấy bạn và con mình không bao giờ đạt tới cấp bậc như cuộc sống của người khác thì bạn sẽ không thể nào làm được. Thật ra vấn đề ở chổ, bạn đang bỏ qua cá tính của bạn cũng như gia đình bạn. Mỗi người trong chúng ta là duy nhất, cũng như gia đình bạn là một tổ chức đặc thù. Vậy nên, đừng bao giờ so sánh mình với người khác, vì nó cũng giống như bạn đang so sánh quả cam với quả táo vậy.

Hãy là người cha mẹ tự tin

Cách tốt nhất để vượt qua kẻ thù lớn nhất trong cuộc đời của người làm cha mẹ là phải trở nên tự tin với bản thân mình. Dĩ nhiên là nói luôn dễ hơn làm. Tuy nhiên, có một số điều bạn có thể làm để trở nên tự tin hơn trong việc nuôi dạy con cái, và thông tin phản hồi trong đầu bạn có thể trở nên tích cực và khích lệ bạn hơn. Dưới đây là một số cách mà bạn có thể tạo ra nhiều niềm tin hơn cho bản thân về khả năng làm cha mẹ của bạn.

1. Tiếp thêm nguồn động lực thông qua độc thoại tích cực

Để trở nên tự tin hơn, bạn cần phải bắt đầu xóa đi âm thanh trong đầu rằng bạn không đủ tử tế hay bạn đang đáp ứng đầy đủ cho con mình. Đối với một số bà mẹ, nó được gọi là “hội chứng bà mẹ tệ hại”. Trong đầu bạn lúc nào cũng có tiếng nói ám chỉ bạn là người mẹ tệ hại. Nó thường xuất phát từ việc dựng nên danh sách các lỗi lầm của tất cả các bà mẹ làm cho bạn cảm thấy tràn ngập những tội lỗi, điều này là nguyên nhân dẫn đến “hội chứng bà mẹ tệ hại.”

Tự vấn điều này trong đầu không làm bạn trở thành một người mẹ tốt. Nó sẽ chỉ làm cho bạn cảm thấy thất bại và gục ngã. Bạn không bị đánh bại. Những thông điệp tiêu cực này không hữu ích cho bạn và con bạn. Có đôi lúc tính không chắc chắn là một điều tốt. Tuy nhiên, thật sự không tốt khi bạn cho là mình không xứng đáng nuôi dạy bọn trẻ. Bạn nên tìm đến sự giúp đỡ từ những chuyên gia tư vấn nếu bạn cảm thấy mình không đủ khả năng. Họ sẽ giúp bạn có thêm nguồn động lực để làm cha mẹ.

Bạn cần tạo cho mình cách nhận thức độc thoại tiêu cực và thay đổi chiều hướng thông điệp khi nó đang diễn ra trong đầu bạn. Ví dụ, bạn la mắng và hét lên khi con bạn quên nộp bài tập về nhà. Sau đó, bạn bắt đầu chỉ trích bản thân về việc hét con do biết mình đã sai khi phản ứng theo cách đó. Thay vì tự trách, bạn nên dừng việc độc thoại tiêu cực ngay khi nó mới nhen nhóm. Hãy xem nó là một cơ hội để bạn nhận ra đâu là nguyên nhân dẫn đến cơn giận dữ, có lẽ vì bạn có một ngày làm việc tồi tệ. Kế đến hãy tự nhủ rằng lần sau bạn sẽ giải quyết tốt hơn. Bạn cũng phải nghĩ về cách bạn tiếp cận con và xin lỗi cho hành vi thô lỗ của mình, sau đó thảo luận một cách thoải mái tại sao con không giao nộp  bài tập về nhà. Phương pháp suy nghĩ hướng giải quyết và động viên bản thân giúp bạn trưởng thành hơn khi làm cha mẹ. Đây cũng là cách bạn xóa bỏ những tư duy tiêu cực và thay thế nó bằng các thông điệp tích cực.

PsychCentral đã đưa ra ý kiến tuyệt vời về việc độc thoại và sức mạnh của bản thân chúng ta trong việc thay đổi những suy nghĩ này:^[1]

Bạn có thể kiểm tra, phản kháng và thay đổi lối độc thoại. Bạn có thể thay đổi một số khía cạnh tiêu cực trong suy nghĩ bằng việc không thừa nhận những điều bất hợp lý và thay thế chúng với những suy nghĩ hợp lý hơn.

2. Giảm sự căng thẳng và mệt mỏi trong cuộc sống

Lúc ít căng thẳng, chúng ta sẽ trở thành người cha mẹ tốt hơn. Khi chúng ta cảm thấy bị áp lực, chúng ta thỉnh thoảng “giải tỏa” nó với những người gần gũi nhất. Nếu buổi tối, bạn ở nhà với con cái và bạn đang có một danh sách các công việc dài hàng dặm phải hoàn thành với nhiều áp lực, thì bạn sẽ trở nên khó khăn trong việc tử tế, bình tĩnh và yêu thương bọn trẻ. Con cái là báu vật nhưng cũng rất nhạy cảm. Chúng không xứng đáng được đối xử hay nghe lời nói không tốt chỉ bởi vì chúng ta cảm thấy hoàn toàn bị áp lực hay quá tải trong công việc.

Cuộc nghiên cứu từ Your Modern Family tập trung vào việc xem xét những gì mà bọn trẻ muốn nhất từ cha mẹ chúng. Kết quả của cuộc nghiên cứu chỉ ra rằng điều mà bọn trẻ muốn nhất là “cha mẹ chúng sẽ ít bị căng thẳng và mệt mỏi trong cuộc sống”^[2]. Điều này khá là đáng nói. Nó chỉ rằng chúng ta cần phải quay về những thứ trong cuộc sống là nguyên nhân làm chúng ta bị căng thẳng và kiệt sức. Có thể khó thực hiện điều này với một số người vì nó yêu cầu một cuộc cải tổ lớn trong cấu trúc và lối sinh hoạt của gia đình bạn.

Đối với các bậc phụ huynh khác, nó có thể là những giải pháp đơn giản, như được đề cập trong bài báo về Gia đình Hiện đại, bao gồm: lập thời gian biểu, cho bọn trẻ giúp bạn làm việc nhà, chuẩn bị mọi thứ trước khi ngủ, thức dậy trước con bạn, lên kế hoạch bữa ăn cho gia đình, ưu tiên việc tổ chức, lập kế hoạch, và cười. Hãy bắt đầu tìm cách giảm áp lực trong cuộc sống và bạn sẽ thấy rằng bọn trẻ cũng sẽ bớt căng thẳng và cảm thấy hạnh phúc hơn.

Tất cả chúng ta sẽ là những người cha mẹ tốt hơn khi chúng ta ít bị căng thẳng. Hãy thực hiện những điều làm giảm đi áp lực của bạn vì nó thực sự ảnh hưởng đến tinh thần của con bạn. Bọn trẻ thông minh, trực quan và nhạy cảm với cảm xúc của cha mẹ chúng. Đừng trải qua cuộc sống với sự giả vờ là bạn không bị căng thẳng. Hãy hành động ngay hôm nay để làm cuộc đời bạn bớt đi lo âu phiền muộn. Có đôi khi giải pháp là nói không và giảm thiểu các hoạt động. Hãy làm điều đó vì lợi ích của con bạn. Đó là điều bọn trẻ quan tâm nhất – những người cha mẹ vui vẻ và hạnh phúc.

3. Đơn giản là hãy buông bỏ sự hoàn hảo và sống trong hiện thực với con bạn

Hãy cho bạn và con bạn một điều gì đó khác hơn là điều tốt nhất có thể được tạo hóa ban cho. Dành thời gian bên cạnh bọn trẻ và ôm hôn chúng vì chúng độc đáo. Và bạn cũng cần chấp nhận hoàn cảnh với những gì chúng có, mặc dù đó không phải là điều tốt nhất hay hoàn hảo nhất.

Một trong những điều tốt nhất mà bạn có thể làm cho con bạn đơn giản là bên cạnh chúng. Trẻ em khao khát thời gian được ở bên cha mẹ. Không phải lúc nào chúng cũng nói ra hay thể hiện cảm xúc ra bên ngoài mặc dù chúng rất cần cha mẹ. Thật khó để có nhiều kỉ niệm gia đình nếu bạn không dành thời gian cho họ. Hãy dành thời gian cho con cái. Nó không nhất định phải là một dịp đặc biệt hay trải nghiệm ở Disney. Chỉ cần một bữa ăn tối gia đình và nói chuyện cùng bọn trẻ, đó là những gì chúng cần – những kí ức hạnh phúc mà bạn có thể làm được.

Bạn nên hiểu rằng việc trò chuyện, lắng nghe con mình là một món quà tuyệt vời đối với chúng. Trong kỷ nguyên của cuộc sống hiện đại và sự cố gắng hết sức để trở thành người cha mẹ tốt nhất, chúng ta thường lãng quên yếu tố quan trọng nhất trong việc nuôi dạy con cái đó chỉ đơn giản là có mặt trong sự trưởng thành của bọn trẻ. Đôi khi chúng ta cần phải xem xét lại thời gian biểu của mình để chúng ta có khoảng thời gian dành cho con. Điều đó không có nghĩa là chúng ta thay thế quỹ thời gian không chất lượng cho con bằng việc tạm dừng hoạt động khác. Thiết lập quỹ thời gian về nhà và tương tác với bọn trẻ mà không bị phân tâm, đây mới là thời gian hiệu quả. Bạn hãy có mặt trong cuộc trò chuyện với tâm thế thoải mái.

Psychology Today thảo luận về chủ đề làm cha mẹ và nhận được một số lời khuyên từ những người đại diện. Một trong những lời khuyên hàng đầu là ngừng sự đa nhiệm. Bài báo này nói rằng,

“Điều đầu tiên chúng ta phải nhận ra là, hãy cố gắng hết sức có thể, chúng ta chỉ có thể làm một việc vào một thời điểm, vì thế chúng ta nên thực hiện nó một cách hết lòng”

Khi bạn đang ở cùng bọn trẻ, đừng đánh văn bản, đừng làm công việc khác, hoặc là thực hiện dự án nào đó. Hãy dành sự chú ý của bạn cho con mình.

Việc thưởng thức những điều nhỏ nhất trong cuộc sống sẽ trở nên dễ dàng hơn khi bạn cho phép bản thân có thời gian đầy đủ bên bọn trẻ. Con của bạn sẽ lớn lên nhanh chóng, bạn nghe điều đó từ các ông bố bà mẹ khác khá thường xuyên cách bọn trẻ lớn quá nhanh. Hãy dành thời gian để tận hưởng những điều tuy nhỏ bé nhưng quý giá này trong cuộc sống, chẳng hạn xem con mình vui mừng khi chiến thắng trò chơi cờ bàn, hay nhìn chúng dạy chú chó con cách ngồi như thế nào, hoặc xem chúng thành công đi xe đạp lần đầu tiên. Tất cả những điều nhỏ bé này rồi đều sẽ là những điều lớn lao trong cuộc sống. Hãy bên cạnh con bạn để tận hưởng những khoảnh khắc quý giá này.

4. Đừng gây áp lực khi đưa ra lời khuyên có hại

Ngày này mỗi người đều có ý kiến riêng của mình. Nó không có nghĩa là bạn cần chú ý đến lời khuyên của tất cả mọi người. Khi làm cha mẹ, bạn được phép bỏ qua lời khuyên của người khác, kể cả những người thân yêu thậm chí là cha mẹ của bạn. Ý định của họ không xấu. Họ muốn giúp bạn và con bạn thành công và hạnh phúc. Nhưng vấn đề là phương pháp mà cha mẹ bạn sử dụng từ 20 hoặc 30 năm trước có thể đã lỗi thời. Họ không hiểu rõ điều đó. Bây giờ chúng ta hãy nghiên cứu thực tế bất kỳ vấn đề nào phát sinh trên đời khi làm cha mẹ.

Cuộc nghiên cứu này là của bạn vì thế bạn nên an tâm rằng phương pháp nuôi dạy con cái mà bạn lựa chọn là tốt nhất cho con. Tốt nhất là bạn nên cất bản nghiên cứu này trong túi sau của mình để khi có ai nghi vấn về cách làm của bạn, thì bạn có thể chứng minh điều bạn chọn là tốt nhất thông qua dữ liệu mà bạn đã thu thập. Rất khó để tranh luận với khoa học. Họ có thể thử, nhưng sự thật luôn luôn thắng hùng biện.

5. Đừng so sánh bản thân với người khác

Đừng để bản thân bạn dính vào trò chơi so sánh. Đã có quá nhiều thứ với việc độc thoại trong đầu bạn. Bạn có khả năng chấm dứt việc độc thoại và thay đổi nó theo chiều hướng tích cực hơn. Khi bạn bắt đầu so sánh bản thân hoặc con bạn với người khác, hãy dừng lại và tự thay đổi cuộc độc thoại bằng cách nghĩ về sự độc đáo, đặc biệt và năng khiếu của bạn mà những gia đình khác không có.

Việc so sánh con cái đồng thời cũng bao gồm sự kiểm soát kỳ vọng của bạn đối với con mình. Nếu con bạn là một học sinh trung bình, thì bạn đừng nên mong đợi chúng có được chương trình học năng khiếu ở trường. Hãy nhìn nhận thực tế về khả năng của con bạn. Khi bạn có những kỳ vọng bất khả thi vô hình chung bạn đã tạo ra áp lực cho bản thân mình và bọn trẻ. Áp lực không cần thiết trong cuộc sống, vì nó sẽ chỉ mang đến sự thất vọng khi ngưỡng kỳ vọng của bạn quá cao hoặc quá hão huyền. Hãy thực tế, và chấp nhận rằng con bạn có thể không phải là người tốt nhất hay sáng giá nhất. Chúng đặc biệt và độc đáo theo cách của riêng chúng, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng sẽ rất giỏi về mọi thứ hay bất cứ điều gì. Hãy để bọn trẻ hiểu điều đó là bình thường bởi chúng được yêu thương cho dù chúng là ai và đặc biệt do tính độc đáo mà chúng có.

Nếu bạn của bạn là những người thích chơi trò chơi so sánh, thì bạn đừng nên tham gia với họ. Đơn giản, họ sẽ không giúp cho bạn hiểu cách làm cha mẹ. Mà mục đích thực sự của họ là tận hưởng cảm giác bản thân, cuộc sống của họ tốt hơn so với người khác. Điều này chẳng liên quan đến việc làm cho bạn cảm thấy tốt hơn hay khuyến khích, động viên bạn làm cha mẹ. Hãy bỏ đi những suy nghĩ tiêu cực, đặc biệt là nó đến từ người khác. Bạn đang làm hại cho bản thân và con bạn bằng việc tiêu phí khoảng thời gian quý báu và ít ỏi của mình với những người luôn muốn hạ bệ bạn và đề cao chính họ. Cuộc sống của chúng ta thật ngắn ngủi, hãy tìm một người bạn đích thực cho bản thân.

Làm cha mẹ là một hành trình gian nan, vì thế hãy dành riêng thời gian cho chính bạn

Thỉnh thoảng, các bậc cha mẹ cũng dành thời gian để nghỉ ngơi, thư giãn. Đừng bao giờ quên việc chăm sóc bản thân trong suốt quá trình trải nghiệm làm cha mẹ. Hãy dành thời gian làm những việc bạn thích trước khi bạn muốn có con. Hãy theo đuổi sở thích và những điều mà bạn thấy thích thú. Việc dành thời gian cho sở thích và chăm sóc bản thân sẽ giúp bạn cảm thấy được thư giãn, ít căng thẳng và hạnh phúc hơn trong chặng đường dài.

Dĩ nhiên, mọi thứ điều có sự chừng mực. Tôi không nói là bạn phải rời nhà bạn mỗi tối để tập thể dục tại phòng gym suốt ba giờ đồng hồ. Gia đình bạn cần được ưu tiên hơn là sở thích của bạn. Tuy nhiên, để có được cuộc sống cân bằng và hạnh phúc, bạn cần lên kế hoạch mỗi tuần bất cứ điều gì bạn có thể làm cho sở thích của mình. Đó chính là lý do tại sao bọn trẻ ở nhà với người trông trẻ vào mỗi buổi chiều thứ sáu và tôi thì bây giờ đang ngồi tại Starbuck, nhấm nháp Chai Latte, nghe nhạc và viết bài báo này.

Nguồn ảnh bìa: Pexels từ pexels.com

Tài liệu tham khảo