Tôi nhớ lại lúc mình phá giải được bí mật của việc giảm mỡ.
Đó là vào tháng Sáu năm 2005, và tôi đang nhìn mình trong gương. Những đường nét của sáu múi đã trở nên rõ ràng. Đó là lần đầu tiên tôi được nhìn thấy chúng. Từ trước tới nay.
Từ lúc đó trở đi, bạn bè cứ hỏi đi hỏi lại tôi một cách đầy ghen tị: "Cậu đã làm thế nào vậy?"
Tôi cảm ơn tất cả họ. Nhưng họ sẽ không hiểu được đâu. Giảm cân thì đơn giản, nhưng không hề dễ dàng.
Đó là vào đầu năm 2015, khi tôi đưa ra quyết định đáng sợ là sẽ ngừng ăn các sản phẩm từ động vật và bắt đầu chế độ ăn chay tăng cơ. Trước đây tôi là một tên bị thịt.
Cơm và thịt gia cầm trong những chiếc hộp nhựa (tupperware) là thứ duy nhất tôi từng biết. Được bao gói sẵn sàng trong khay cơm trưa vào mỗi sáng trước khi tôi ra khỏi nhà. Dù có tăng được cơ bắp với chế độ ăn như vậy nhưng tôi vẫn cảm thấy không thực sự hài lòng. Tôi thường ở trạng thái mệt mỏi và rất thiếu năng lượng.
– “Đời mình sẽ như thế này sao?” Tôi bắt đầu tự hỏi bản thân.
Tôi cảm thấy mình không thể chạm tới bất cứ mục tiêu nào với động lực hiếm hoi và cơn mệt mỏi thường trực của mình. Mọi người từng gọi tôi là "Aschess" hồi học trung học. Đó là một từ tiếng Đức-Thụy Sĩ để chỉ sự thiếu động lực. Không chút hứng thú. Mất phương hướng.
Tôi không hề có một định hướng nào. Và tôi cũng không cảm thấy mình muốn có nó.
Chỉ sau này tôi mới nhận ra là tất cả những điều đó có thể liên quan với thói quen ăn uống của mình. Tôi ăn chất độc, chứ không phải chất bổ. Hóa ra tôi là một con khỉ.
Những người nông dân và thợ săn ở các nước thuộc thế giới thứ ba đã săn bắt khỉ suốt hàng thế kỉ. Cách họ làm là đặt bẫy. Và một cái thùng chất đầy hoa quả.
Cái thùng có hai lỗ, một ở trên đầu và một dưới đáy. Lỗ ở trên không đủ rộng để lấy thức ăn ra, và hoa quả được tuồn vào từ dưới đáy bởi người đặt bẫy.
Sau đó họ chờ. Thi thoảng sẽ có một con khỉ tới tiếp cận và cố gắng trong tuyệt vọng để lấy hoa quả ra từ cái lỗ ở trên. Người nông dân hay thợ săn sẽ chầm chậm tiến lại gần, song con khỉ không thể bỏ món hoa quả đi được. Nó phải đấu tranh tư tưởng.
Con khỉ muốn giữ món hoa quả nhiều hơn là giữ lấy sự tự do của mình. Trong khoảnh khắc sinh tử, nó không thể bỏ qua món quà đầy hứa hẹn hấp dẫn.
Chỉ cần con khỉ từ bỏ thứ mà nó đang cố níu kéo, nó sẽ có một cuộc đời tự do. Ngay khi trông thấy những con người nguy hiểm, nó có thể thả thức ăn ra, rút tay lại và chạy thoát thân. Nhưng nó đã không làm vậy. Nó không thể.
Lũ khỉ bị bắt bởi những cái bẫy khoái lạc.
Tôi đã gần như không biết rằng mình cũng bị kẹt trong một cái bẫy khoái lạc được giăng ra bởi ngành công nghiệp thực phẩm.
Tôi không phải fan cuồng của Sigmund Freud và những lý thuyết của ông ấy. Nhưng có một điều tôi đồng ý với ông là mỗi con người đều phải đối phó với những mối bận tâm mâu thuẫn nhau.
Vào lúc 2 giờ sáng, chúng ta quyết định rằng mình muốn làm cuộc đời này trở nên tốt đẹp hơn ngay tức khắc. Ngày hôm sau chúng ta thấy mình đang cuộn lên cuộn xuống những trang Facebook một cách vô nghĩa.
Hiện tượng này có thể được giải thích bởi bộ ba động lực. Các sinh vật sống được tiếp động lực bởi ba thứ:
- Tìm kiếm khoái lạc
- Tránh đau đớn
- Bảo tồn năng lượng
Ba động lực này có ở mọi nơi. Chúng ta muốn có vóc dáng đẹp hơn bởi ta đang tìm kiếm những cái nhìn chăm chăm thèm muốn của bạn bè trên bãi biển - chúng ta tìm kiếm khoái lạc. Hoặc bởi vì ta ghét phải nhìn thấy những con số chẳng lành mạnh chút nào trên bàn cân trọng lượng - sự né tránh đau đớn.
Nhưng một trong những động lực mạnh mẽ nhất có lẽ là bảo tồn năng lượng. Chúng ta muốn tiêu hao càng ít năng lượng càng tốt.
Nếu phung phí năng lượng như thể chẳng có ngày mai, chúng ta ắt sẽ không thể sống sót qua những giai đoạn khó khăn được.
Sự lựa chọn thực phẩm của chúng ta được dựa trên bộ ba động lực. Chúng ta tìm kiếm những thực phẩm giàu năng lượng, dễ ăn và cho ta khoái cảm tối đa về vị giác. Đó là lý do Nutella phổ biến khắp thế giới đến vậy.
Nutella là một món ăn vặt, được làm theo công thức chính xác để hấp dẫn thói tìm kiếm khoái lạc và bảo tồn năng lượng bẩm sinh của chúng ta. Nó được làm ra một cách hoàn hảo nhằm khiến ta bị nghiện.
Nếu chúng ta muốn sống một cách khỏe mạnh, giảm cân và giữ cơn đói tránh xa mình bằng chế độ ăn dựa trên thực vật, chúng ta phải ăn chất bổ, không phải chất độc.
Hãy sàng lọc thực phẩm của bạn bằng 3 tấm lưới lọc sau đây và chúng sẽ giúp bạn tránh xa cơn đói và giảm cân. Điều đó giúp bạn tránh khỏi cái bẫy khoái lạc.
Tấm lọc #1: Đó là đồ chay
“Thứ nhất, dinh dưỡng là chìa khóa chủ đạo cho sức khỏe con người. Thứ hai, những gì mà phần lớn chúng ta nghĩ như là dinh dưỡng phù hợp - lại không phải vậy.” — Tiến sĩ Colin Campbell
Nếu có một điều để chúng ta nhận ra, thì đó là thịt và sản phẩm từ sữa không phải là những món tuyệt hảo.
Không hề có một gram chất xơ nào được tìm thấy trong các sản phẩm từ động vật. Chất xơ giúp ta cảm thấy no và nuôi dưỡng hệ vi khuẩn có lợi trong đường ruột. Thực phẩm từ thực vật cũng chứa lượng chất chống oxi hóa cao gấp 33 lần sản phẩm từ động vật.[1]
Tấm lọc #2: Đó là thực phẩm chưa qua chế biến
Quyền năng của Mẹ Thiên nhiên không thể được nhồi nhét vào một viên thuốc. — Tiến sĩ, Bác sĩ Michael Greger
Thực phẩm không được đóng gói bắt mắt. Phần lớn những sự lựa chọn thực phẩm tốt nhất có thể được tìm thấy ở quầy hàng tươi sống (produce isle).
Trong thực phẩm đã qua chế biến, chúng ta thường có thể tìm thấy muối, đường và các chất tạo ngọt nhân tạo khác được thêm vào. Thực phẩm qua chế biến (kể cả đồ chay) cũng chứa ít chất xơ hơn. Ví dụ như gạo lứt được ưa chuộng hơn gạo trắng, bởi gạo trắng là một sản phẩm đã qua chế biến. Hàm lượng chất xơ của nó đã bị giảm đi rất nhiều.
Tôi đã thấy những kết quả tuyệt vời chỉ nhờ việc chuyển từ gạo trắng sang gạo lứt trong chế độ ăn của những khách hàng của mình.
Tấm lọc #3: Thực phẩm ở dạng rắn
Toàn bộ năng lượng của chúng ta nên đến từ dạng rắn. Điều đó làm tăng cảm giác no và có lợi cho sức khỏe hơn nhiều.
Chúng ta nên giảm lượng nước ngọt uống vào đến mức tối thiểu. Việc loại bỏ nước ngọt khỏi chế độ ăn của bạn, nhằm giảm cân, có thể đẩy nhanh sự tiến bộ của chúng ta một cách ngoạn mục.
Sau đây là một kế hoạch bữa ăn đơn giản cho một ngày của bạn. Bản kế hoạch này không buộc bạn phải làm theo một cách cứng nhắc. Hãy chọn lấy những điểm phù hợp với mình và bỏ qua những thứ không phù hợp.
Chế độ ăn cho một ngày này được rút ra từ bài báo phổ biến rộng rãi của tôi:
Số liệu thống kê tổng cộng của bản kế hoạch này là:
1872 calo, 244g bột đường (61%), 71g chất béo (18%), 85g chất đạm (21%), 59g chất xơ.
Đối với phụ nữ trung bình (cao 1m62 (5’4”), nặng 57kg (126 pounds), hoạt động vừa phải, tuổi: 26-45), chế độ ăn này thiếu khoảng 100 calo.
Đối với nam giới trung bình (cao 1m78 (5’10”), nặng 70kg (154 pounds), hoạt động vừa phải, tuổi: 26-45), chế độ ăn này thiếu khoảng 700 calo.[2]
Mục tiêu cắt giảm năng lượng để giảm cân bền vững là khoảng 300 calo. Do đó để đạt được hiệu quả cao nhất, phụ nữ trung bình nên ăn bớt lại đôi chút (giảm các loại hạt đến tối thiểu). Và nam giới trung bình nên ăn tăng thêm đôi chút (thêm ít hạt và quả mọng trong suốt cả ngày).
Món trộn Chuối-Gừng-Lê
(734 calo, 98g bột đường, 27g chất béo, 32g chất đạm, 20g chất xơ)
Thành phần:
- 1 quả chuối
- 1 quả lê, bỏ hạt
- 1 quả chà là, bỏ hạt
- 3 muỗng canh hạnh nhân
- 1 muỗng canh hạt lanh
- 1 muỗng canh bột gai dầu
- 1/2 muỗng canh bột carob
- 1/2 muỗng canh gừng tươi
- 250ml sữa đậu nành
Các bước thực hiện:
- Cắt chuối, lê, chà là và hạnh nhân thành miếng nhỏ (vừa với khẩu vị của bạn).
- Cho tất cả nguyên liệu vào một cái bát.
- Thêm sữa đậu nành.
Rau Xanh trộn với Củ cải đường và Đậu nành Nhật Bản (Edamame)[3]
(271 calo, 30g bột đường, 8g chất béo, 21g chất đạm, 12g chất xơ)
Thành phần:
- 2 cốc (cup) rau xanh hỗn hợp
- 1 cốc đậu nành Nhật Bản đã bóc vỏ quả
- 1/2 củ cải đường cỡ vừa, thái nhỏ
- 1 muỗng canh rau mùi tươi cắt khúc
Các bước thực hiện:
- Trộn rau xanh, đậu nành, củ cải đường và rau mùi với nhau.
- Rưới lên 2 muỗng canh dầu olive và 2 muỗng canh giấm táo.
Một nhúm Hạt Hồ đào
(301 calo, 6g bột đường, 31g chất béo, 4g chất đạm, 4g chất xơ)
Thành phần:
- Hạt hồ đào
Các bước thực hiện:
- Cho một nhúm hạt giàu chất chống oxi hóa này vào lòng bàn tay bạn.
- Rồi ăn chúng. Thật đơn giản.
Kết hợp Cơm, Cải xoăn và Đậu
(566 calo, 110 bột đường, 5g chất béo, 28g chất đạm, 23g chất xơ)
Thành phần:
- 1 cốc gạo lứt
- 200g cải xoăn
- 2 cốc đậu thận (kidney bean)
Các bước thực hiện:
- Nấu gạo lứt và cải xoăn trong nồi cỡ vừa.
- Cho đậu thận vào chảo với một chút nước.
- Khi các nguyên liệu đã sẵn sàng: Gạn nước đi.
- Thêm một muỗng canh hạt lanh (xấp xỉ 50 calorie) để tăng độ giòn và tốt cho sức khỏe.
Con người chúng ta bị mắc kẹt bởi những cái bẫy khoái lạc trong việc quyết định chế độ ăn. Rất nhiều khi chúng ta ăn những thực phẩm đang âm thầm đầu độc mình. Đã đến lúc thôi làm con khỉ rồi.
Chúng ta cần phải nạp nhiên liệu tốt cho bộ máy cơ thể quý giá của mình, thay vì làm tắc nghẽn nó. Nguồn cho tạng ghép đã hiếm hoi rồi mà lại còn cả một danh sách chờ dài ngoằn nữa. Chi phí chữa bệnh là khá tốn kém, đặc biệt tại các nước không có bảo hiểm y tế.
Vì vậy chúng ta nên đặc biệt chú ý về việc thực phẩm của mình đến từ đâu, trình độ sản xuất ra chúng và độ đặc lỏng của các chất.
Nhờ đó, chúng ta sẽ không chỉ nạp vào cơ thể những dưỡng chất, mà còn dọn đường tiến tới vóc dáng đẹp chưa từng thấy.
Nguồn ảnh bìa: Unsplash từ unsplash.com