Phần lớn thời gian trong cuộc sống ta phụ thuộc vào những thanh ngũ cốc, bánh mì bagel, và sandwich ngũ cốc nguyên cám. Món mì ống khiến chúng ta chảy nước bọt khi nghĩ tới cũng trở thành bữa ăn hoàn hảo. Và rồi ta học cách chế biến, phối hợp và chuyển sang ăn loại sandwich lúa mạch không nhân. Tình yêu với bánh mì trở thành sự tôn sùng. Và rồi những tác hại dần kéo đến...

Bạn bắt đầu cảm thấy chướng bụng, cùng những cơn tiêu chảy và táo bón. Bạn luôn mệt mỏi, chóng mặt và mất thăng bằng. Ngoài ra những vấn đề về nội tiết xảy ra, dẫn tới vô sinh không rõ nguyên nhân, hội chứng tiền kinh nguyệt, v.v...Và còn những đợt đau nửa đầu, ngón tay, hông hoặc khớp gối sưng tấy, đau đớn do viêm. Trên tất thảy, bạn không ngừng lo lắng và chán nản.

Những triệu chứng trên^[1] có thể đã, đang xảy ra, hoặc sẽ xuất hiện bất cứ lúc nào.

Như thể mọi chuyện chưa đủ tệ, những triệu chứng trên thường đi kèm với các chẩn đoán đối với các bệnh tự miễn^[2] như viêm tuyến giáp Hashimoto, viêm loét đại tràng, bệnh thấp khớp, Lupus, bệnh vẩy nến, bệnh đa xơ cứng hoặc xơ cứng bì.

Và bác sĩ chỉ đơn thuần gạt bỏ hầu hết những vấn đề trên bằng cách nói rằng "chỉ là do căng thẳng".

Tách lớp sự thật – Chứng không dung nạp Gluten

Bạn bắt đầu chạy theo cuộc hành trình đầy ám ảnh, bao gồm tìm hiểu và thử nghiệm các giải pháp nhằm cải thiện tình trạng sức khỏe. Nào là Yoga, châm cứu, ăn chay, giấm táo! Tất cả đều vô ích!

Bạn không bao giờ ngờ rằng nguyên nhân chính là lúa mì, cho đến khi da gà nổi ở phía sau cánh tay mình^[3] (chứng dày sừng nang lông). Bạn được bảo rằng đó là do axit béo và thiếu vitamin A, dù đây đúng là nguyên nhân thứ hai, đứng sau việc gluten phá hoại bao tử bởi hiện tượng khó hấp thu.

Nhưng đoán xem nào, bạn phát hiện ra mình khó hấp thu Gluten. Không thể ăn bánh mì pudding nữa? Sao chuyện này có thể xảy ra? Lúa mì thực sự đã trở thành một phần không thể thiếu trong bữa ăn hàng ngày.

Chuyện gì xảy ra với những người khó hấp thu Gluten

Chứng khó hấp thu Gluten khiến cơ thể không thể phân hủy hay tiêu hóa protein glutein có trong các loại hạt như lúa mì. Sự nhạy cảm với gluten gây ra những phản ứng nhẹ cho đến bệnh Celiac (rối loạn tự miễn dịch ảnh hưởng tới ruột non)^[4], với nguyên nhân do tiêu hóa gluten dẫn tới những tổn thương nhỏ ở ruột. Các nghiên cứu^[5] chỉ ra rằng kể cả khi kết quả kiểm tra Celiac âm tính thì vẫn có khả năng bạn nhạy cảm với gluten. "Không gluten" là cần thiết, không chỉ là một lựa chọn. "Chứng nhạy cảm với gluten không gây Celiac" gây ảnh hướng đến hầu hết mọi tế bào trên cơ thể, bao gồm da, hệ nội tiết ở dạ dày, và gây thương tổn cả não bộ.

Thiệt hại mà chứng khó tiêu gluten gây ra nhiều hơn chứng suy hô hấp. Vùng ảnh hưởng và triệu chứng đa dạng, nhưng phương pháp kiểm nghiệm phát hiện bệnh thì giới hạn. Nhiều người bị chẩn đoán sai. Bạn nhận ra rằng "không gluten" không phải là một lời kêu gọi hời hợt, phô trương ở các quán ăn, hay tiệm cà phê.

Khi bạn nhạy cảm với gluten, bạn không thể ăn lúa mạch đen hay đại mạch, vì cơ thể bạn không thể hấp thụ protein từ bất kỳ loại ngũ cốc nào. Khả năng xảy ra nhiễm chéo giữa các loại ngũ cốc^[6] cũng khiến nhiều người phải tránh dùng yến mạch. Hạn chế dùng các loại ngũ cốc này là một cách, nhưng việc chúng có trong các loại thực phẩm chế biến sẵn đòi hỏi bạn phải chú ý khi đọc nhãn dán và liên tục cảnh giác để có thể tránh gluten tối đa.

Cách duy nhất để biết bạn có nhạy cảm với gluten hay không là loại bỏ thực phẩm chứa gluten hoàn toàn khỏi bữa ăn hàng ngày.

Bạn cảm thấy giật mình khi nhìn thấy danh sách những thứ bạn không thể ăn, khi phải từ bỏ món ăn bạn yêu thích cả cuộc đời? Vấn đề là bạn phải tìm hiểu xem bạn có thể ăn gì thay vào đó.

Bạn có thể bắt đầu chế độ ăn uống này bằng những nhóm thực phẩm không chứa gluten sau đây.

Mười nhóm thực phẩm không chứa gluten bạn không thể bỏ qua

1. Trái cây và rau củ

Trái cây và rau củ cần ở vị trí ưu tiên nhất trong bất kì chế độ ăn nào. Chúng rất cần thiết nếu bạn mắc bệnh Celiac. Hãy đảm bảo rằng bạn dùng trái cây và rau củ tươi mới, tránh sản phẩm đóng hộp, đóng gói hoặc chế biến sẵn.

Hàm lượng béo, calori và natri thấp đồng thời chứa khoáng và các loại vitamin, trái cây và rau củ chính là nguồn cung cấp chất chống ô xi hóa tuyệt vời. Chúng cũng giúp hạ mức cholesterol trong cơ thể bạn nhờ sỡ hữu lượng chất xơ dồi dào.

2. Thịt

Thịt được mua trực tiếp từ nguồn hay các cơ sở cung cấp uy tín, không được đóng gói sẵn dẫn tới khả năng xuất hiện gluten sẽ hoàn toàn an toàn cho bạn sử dụng.

3. Sữa

Sữa nguyên chất không thêm hương vị hay dùng ở dạng sữa lắc sẽ không chứa gluten.

4. Cá

Thịt cá nếu được mua mới từ chợ thủy hải sản và không được đóng gói sẵn sẽ không chứa gluten và là nguồn cung cấp axit béo amega 3 tuyệt vời.

5. Sữa chua

Sữa chua loại thường là tốt nhất, nhưng nếu bạn muốn có thêm vị khác thì hãy kiểm tra thành phần trên bao bì trước khi dùng.

6. Phô mai

Dù phô mai khả năng cao là phù hợp cho bạn sử dụng, nhưng tốt nhất là bạn nên kiểm tra thành phần trên bao bì trước.

7. Gạo

Gạo không chứa gluten, trừ những sản phẩm đóng gói có tẩm ướp gia vị.

8. Muối và tiêu

Những thành phần này an toàn để bạn sử dụng.

9. Các loại hạt không chứa gluten

Ngoài gạo ra thì các sản phẩm tinh bột khác không chứa gluten là:

Sắn, Đậu, Diêm mạch, Cao lương, Kiều mạch, Đậu nành, Hạt lanh, bột Arrowroot (loại bột từ củ một loại cây ở Ấn Độ), hạt chia và hạt phỉ, hạt dẻ. Bạn nhớ chú ý kiểm tra các nhãn hiệu và lường trước việc các loại sản phẩm này bị nhiễm chéo khi được sản xuất với sản phẩm chứa gluten.

10. Các loại đồ uống

Hãy chú ý rằng bia ale, bia lager và đồ uống từ mạch nha có chứa gluten, và tránh dùng chúng. Rượu chưng cất và rượu lên men không chứa gluten. Bạn cũng có thể dùng rượu mạnh tuân thủ quy trình chưng cất nghiêm ngặt.

Vậy đó, bạn có thể ngừng căng thẳng trong việc tìm thực phẩm thay thế đảm bảo thành phần không có gluten rồi nhé.

Bổ sung: Công thức nấu ăn không chứa gluten – Súp Rissotto

Chúng ta hãy thử khởi động chế độ không có gluten với công thức rất phù hợp với mùa xuân: súp Risotto^[7].

Thành phần: 1 muỗng canh dầu ô liu, 2 cup hành tây xắt nhỏ, 2 muỗng cà phê vỏ chanh bào sợi, 3/4 cup gạo Arborio hoặc loại gạo hạt ngắn khác, 3 lon nước dùng nấu từ gà không béo, ít natri (khối lượng một lon là 14,5 ounce), 2 cup măng tây cắt nhỏ cỡ 1 inch (khoảng 1 pound), 2 cup rau chân vịt xắt nhỏ, 1/4 muỗng cà phê hạt nhục đậu khấu, nửa cup phô mai Parmesan tươi bào sợi (cỡ 2 ounce)

Cách nấu:

1. Đun nóng dầu trong chảo lớn với lửa vừa.
2. Thêm hành tây, xào trong 2 phút .
3. Thêm vỏ chanh, xào trong 2 phút.
4. Thêm gạo, xào trong 3 phút.
5. Thêm nước dùng và đảo cho đến khi sôi. Đậy nắp, giảm lửa và hầm với lửa nhỏ trong 10 phút.
6. Thêm măng tây, rau chân vịt và nhục đậu khấu, nấu không đậy nắp trong 2 phút hoặc đến khi cần tây vừa chín còn độ giòn.
7. Rắc phô mai bào lên mỗi phần ăn. Dùng ngay khi còn nóng.

Tài liệu tham khảo