Khi bạn đang đọc bài này, bạn có thể đang kiểm tra điện thoại hoặc Facebook của mình, ngồi thụp xuống ghế hoặc ăn vặt mà không cần suy nghĩ. Có lẽ bạn đang đọc nó ngay trước khi đi ngủ mặc dù bạn biết rằng ánh sáng từ thiết bị điện tử của bạn có thể tác động tiêu cực đến giấc ngủ của bạn.^[1]

Thỉnh thoảng chúng ta đều mắc phải một trong số những điều này:

Mối quan hệ yêu-ghét với những thói quen xấu

Việc có những thói quen xấu không làm cho ai đó trở thành một người xấu, ngay cả khi bạn nhận thức được rằng hành vi của bạn có thể có tác động tiêu cực đến sức khỏe hoặc hạnh phúc của bạn. Nếu bạn gặp khó khăn khi thay đổi, bạn có thể tự nói với mình một trong hai điều sau:

• Tôi đã bị [điền thói quen của bạn vào đây] trong một thời gian dài và dường như nó không ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống của tôi. Sẽ mất quá nhiều nỗ lực để bỏ nó và tôi không nghĩ là cần thiết.
• Tôi đã làm việc này quá lâu đến nỗi tôi không biết cách nào khác để thay đổi. Tôi không nghĩ rằng tôi có thể bỏ nó.

Những thói quen xấu đã trở nên ăn sâu vào những hành vi hàng ngày đến mức phải rất khó khăn để thay đổi chúng. Những thói quen này là một phần của cuộc sống mà thậm chí dù biết những tác động tiêu cực tiềm ẩn thì điều đó cũng không đủ để thay đổi chúng.^[2]

Ví dụ, một cuộc gọi điện thoại căng thẳng tại nơi làm việc có thể là một khởi sự cho bạn. Sự căng thẳng có thể khiến bạn muốn ăn cả một túi khoai tây chiên. Đó là túi khoai chip đủ làm bạn hài lòng. Sự tưởng thưởng đang diễn ra ở mức độ hóa học và nội tiết tố trong cơ thể bạn. Mặc dù bạn biết rằng ăn vặt quá mức là không lành mạnh, cơ thể bạn có thể thèm đồ ăn vặt bất cứ khi nào bạn bị căng thẳng.^[3]Trước khi bạn biết điều đó, dù tốt hay xấu, bạn đã bắt đầu quá trình hình thành thói quen.^[4] Thông thường, phiên bản tự lái này là một hình thức của sự trốn tránh.

Có thể bạn hút thuốc vì bạn cảm thấy rằng nó giúp bạn giảm căng thẳng. Có lẽ bạn nằm dài khi hút thuốc vì bạn mệt mỏi, và có vẻ nằm dài dễ dàng hơn là ngồi thẳng. Những thói quen xấu mang đến một số hình thức thoải mái có thể khiến chúng khó bị phá vỡ.

Hãy tưởng tượng tôi có hai lời đề nghị cho bạn, lời đề nghị đầu tiên đã mang lại cho bạn 100 đô la ngày hôm nay và lời đề nghị thứ hai mang lại cho bạn 1000 đô la nhưng chỉ 7 năm sau đó. Bạn sẽ nhận được lời đề nghị nào? Mặc dù bạn biết rằng bạn có thể nhận được nhiều tiền hơn nếu bạn chờ đợi, nhưng bạn có thể nhận được lời đề nghị đầu tiên vì bạn không muốn trì hoãn phần thưởng.

Sự hài lòng ngay lập tức luôn là kẻ thù lớn nhất khi phá vỡ những thói quen xấu. Biết một cái gì đó có thể có tác động tiêu cực không bao giờ là đủ để khiến ai đó bỏ thuốc lá. Những thói quen xấu tồn tại bởi vì chúng thực sự khiến mọi người cảm thấy tốt.

Cách từ bỏ những thói quen xấu

Dưới đây là ba bước đã được chứng minh để vượt qua thói quen xấu một lần và mãi mãi.

1. Gạt tâm trí của bạn sang một bên

Sau khi bạn đã quyết định bỏ thuốc lá và bạn đã tìm thấy sự thay thế của mình, hãy cam kết bỏ thói quen xấu bằng cách đừng nghĩ tới thói quen xấu đó mỗi khi nó xuất hiện.^[5] Cam kết thay đổi có nghĩa là bạn không thể đưa ra lời bào chữa và bạn không thể cho mình bất kỳ không gian nào để thuyết phục bản thân tại sao bạn chỉ có thể bỏ qua nó một lần. Đừng nghĩ rằng bạn có nên làm theo thói quen xấu hay là không, bạn chỉ cần không làm gì cả.

Ví dụ, nếu bạn muốn loại bỏ sự lười biếng không ngừng của bạn tại nơi làm việc, bạn phải nói với bản thân rằng bạn sẽ không bị gục ngã trong khi bạn làm việc cho dù có xảy ra chuyện gì. Chỉ cần ngồi thẳng lên, thì không có lý do để bạn nằm dài một lúc.

2. Hãy tự siêu nhận thức về việc bạn đã thực hiện thói quen xấu mỗi ngày

Viết ra cách mọi thứ đang diễn ra cùng với lời cam kết của bạn.^[6] Rất dễ bị mất dấu vết của sự tiến bộ nếu bạn không ghi chú về hành vi của mình.

Bạn có thể sẽ phạm lỗi khi bước sang một trang mới của cuộc đời. Viết ra những hành vi của bạn có thể tiết lộ những điều liên quan đến những khoảnh khắc yếu đuối này. Nếu bạn có thể phát hiện ra nó, thì bạn có thể phá vỡ nó.

3. Có một hệ thống khen thưởng và trừng phạt nghiêm ngặt

Tự thưởng cho bản thân khi bạn gắn bó với cam kết của mình. Có thể bạn sẽ cho phép bản thân nghỉ giải lao năm phút hoặc ăn bánh quy với bữa trưa của mình để đổi lấy việc không vô tư nhai đồ ăn vặt tại bàn làm việc. Phần thưởng của bạn không phải là tốn kém, nhưng nó sẽ có giá trị với bạn. Quy định duy nhất là bạn không thể khen thưởng cho hành vi tốt của bạn đối với thói quen xấu.

Chỉ định một hậu quả cho việc tham gia vào thói quen tiêu cực. Hậu quả không cần phải gây tổn hại về mặt cảm xúc. Nó chỉ cần gây ra đủ sự khó chịu hoặc bất tiện để khiến bạn suy nghĩ hai lần về việc dẫm lên vết xe đỗ.

Mọi người đã làm điều này trong nhiều thập kỷ với "bình ngăn chửi thề."^[7] Mỗi lần họ nói một từ xấu, họ phải hy sinh tiền của mình để bỏ vào bình. Bạn có thể đưa ra phiên bản riêng của bình ngăn chửi thề hoặc tìm thấy một số hậu quả khác sẽ thúc đẩy bạn đi trên con đường thích hợp. Đó có thể là mỗi ngày bạn ăn kẹo trên bàn làm việc, thì bạn phải đưa bạn của bạn ra ngoài ăn trưa lành mạnh. Phải chịu thêm chi phí và công sức này sẽ giúp bạn có trách nhiệm.

Hệ thống phần thưởng và hậu quả của bạn là các giao dịch có thể giúp bạn loại bỏ thói quen xấu của mình và tự động hóa những thói quen tốt.

Huấn luyện bản thân nghiêm ngặt như huấn luyện một chú chó (vì một lý do tốt)

Cuối cùng, bạn sẽ muốn rèn luyện bản thân làm những điều đúng theo cách mà những chú chó Pavlov tự chảy nước miếng khi nghe thấy tiếng chuông reo.^[8] Những con chó chảy nước miếng (thói quen của chúng) mà không suy nghĩ vì chúng đã được tạo điều kiện kinh điển để liên kết âm thanh của tiếng chuông (một kích thích) với thức ăn (phần thưởng của chúng).

Đừng để cho một nỗi sợ thất bại cản đường bạn. Ngay cả khi bạn đã thực hiện một thói quen xấu trong nhiều năm, vẫn có thể loại bỏ hành vi không lành mạnh. Biết rằng ban đầu có thể không dễ dàng, nhưng cuối cùng thói quen tốt sẽ trở thành phản ứng tự nhiên của bạn đối với việc bị kích thích cam kết phá bỏ những thói quen xấu có thể đưa bạn đến một tương lai khỏe mạnh và thành công hơn. Sự thay đổi có thể bắt đầu từ hôm nay.

Hãy chia sẻ cho những người quá yêu thích niềm vui tức thời, có một lối thoát thực sự dành cho họ.

Nguồn ảnh bìa: Stocksnap từ stocksnap.io

Tài liệu tham khảo