Ngày nay, các doanh nghiệp thường được vận hành theo những cách rất khác nhau. Rất nhiều quy tắc đã từng áp dụng trong các dự án kinh doanh và các công ty truyền thống đã không còn hiệu quả nữa. Việc đổi mới tư duy sẽ là điều rất quan trọng đối với những người tham gia vào môi trường kinh doanh hiện nay. Môi trường mới này đã thúc đẩy một số doanh nhân thành công nhất viết sách - Những cuốn sách mà "đi ngược lại" với những lời khuyên truyền thống được đưa ra bởi các Thạc sĩ Quản trị kinh doanh và chuyên gia tài chính.
Dưới đây là 8 cuốn sách mà những doanh nhân thành công đã viết về những bộ quy tắc mới của chính họ.
1. Sếp nữ (#GirlBoss) – Sophia Amoruso
Sophia Amoruso đã không có được một khởi đầu tốt nhất trong cuộc sống. Ở tuổi thiếu niên, cô đã từng ăn trộm, bới rác, kiếm ăn nay đây mai đó. Cuộc phiêu lưu đầu tiên của cô vào thế giới kinh doanh là ăn cắp một cuốn sách và bán trên E-Bay. Cuối cùng, Amoruso đã phải "đầu hàng" và kiếm một công việc thực sự - và cô đã có một vài công việc như thế.
"Tất cả những công việc này dạy tôi rằng, bạn phải sẵn sàng chịu đựng một số thứ khó chịu mà bạn không thích - ít nhất là trong một khoảng thời gian nào đó… Tôi đã không nghĩ rằng mình sẽ thích bất kỳ công việc nào trong số đó nhưng tôi đã học được rất nhiều vì tôi đã làm việc chăm chỉ và dần dần tôi thấy thích những công việc đó."
Cuối cùng, Amoruso bắt đầu kinh doanh với việc bán quần áo cũ trên E-Bay vì cô thấy được nhu cầu về sản phẩm đó. Cô hiện đang điều hành một công ty trị giá 100 triệu đô la - Nasty Gal. Thông điệp của cuốn sách này là thành công không liên quan gì đến việc trở nên nổi tiếng hay có một tấm bằng đại học tốt. Thay vào đó, nó nói về việc hãy nghe theo "bản năng" của bạn. Ba quy tắc có tác dụng với cô ấy là: "Đừng bao giờ trưởng thành; đừng trở nên nhàm chán; và đừng để "Đàn ông" ảnh hưởng đến bạn."
Châm ngôn quan trọng nhất của Amoruso về sự thành công là gì? Bạn thành công vì bạn sẵn sàng làm việc vì nó. Cuốn sách này là một cuốn sách hấp dẫn và thú vị, nhưng nó cũng chứa đựng những lời khuyên rất thiết thực về ý nghĩa và sự thành công trong kinh doanh.
2. Dốc hết trái tim: Cách Starbucks xây dựng công ty bằng từng tách cà phê (Pour Your Heart into It: How Starbucks Built a Company One Cup at a Time) – Howard Schultz
Starbucks đã là một công ty nhỏ khá thành công khi Howard Schultz quyết định mua nó. Trên thực tế, ông đã là một doanh nhân thành đạt trong việc bán các thiết bị như máy pha cà phê cho các công ty như Starbucks. Tuy nhiên, Schultz có một ý tưởng. Ông không chỉ muốn "cung cấp một tách cà phê tuyệt vời", mà còn muốn cung cấp một trải nghiệm - một nơi để cho mọi người ngồi, suy ngẫm, gặp một người bạn, nghe vài bản nhạc jazz và (đúng vậy) thậm chí là làm việc trên các thiết bị của họ nếu họ muốn.
Theo Schultz, ông muốn "Xây dựng một công ty bằng cả tâm hồn". Đường lối của ông thể hiện rất rõ trong các điều khoản về quản lý và lãnh đạo. "Mọi người muốn được hướng dẫn, chứ không phải nghe những bài hùng biện" - Schultz viết. "Họ cần được biết kế hoạch hành động là gì, và làm thế nào để thực hiện nó. Họ muốn được trao cho trách nhiệm để giải quyết các vấn đề và được trao quyền để thực hiện điều đó". Đường lối của ông rõ ràng là có tác dụng. Mặc dù ông đã nghỉ hưu, nhưng Starbucks hiện có khoảng 21,000 cửa hàng trên khắp thế giới và nó trị giá khoảng 2.9 tỷ đô la.
Câu chuyện của Schultz bắt đầu từ dự án Brooklyn, nhưng đã chứng minh rằng đường lối của ông mang lại thành công. Ông luôn có kế hoạch để "thắng cuộc" và luôn di chuyển từ mục tiêu này sang mục tiêu khác, từ ý tưởng này đến ý tưởng khác lớn hơn. Cuốn sách này là một câu chuyện "làm giàu" thú vị, chứa đầy những quặng vàng của sự thông thái mà ai cũng có thể dùng.
3. Tỷ phú bán giày: Lợi nhuận, đam mê và mục tiêu (Delivery Happiness: A Path to Profits, Passion, and Purpose) – Tony Hsieh
Tony Hsieh không phải là một cái tên "nổi tiếng", nhưng Zappos thì ngược lại. Hsieh là người sáng lập và xây dựng hình tượng cho công ty bán giày này, nay thuộc sở hữu của Amazon. Đi ngược lại với phong cách quản lý truyền thống, Hsieh quyết định rằng việc xây dựng một công ty dựa trên sự hạnh phúc của nhân viên cuối cùng sẽ mang đến thành công về mặt tài chính. Và ông đã đúng. Ngay từ ban đầu, mối quan hệ với nhân viên của ông được coi là mối quan tâm hàng đầu, với niềm tin rằng một đội ngũ có thể cùng nhau làm nhiều thứ, và những nhân viên được chăm sóc chu đáo sẽ tạo ra một môi trường mà mọi người sẵn sàng "tận lực" để làm nên sự thành công cho công ty. Hsieh thường ra ngoài cùng nhân viên của ông, đưa họ đi nghỉ, và xây dựng không khí gia đình trong môi trường làm việc của mình. Họ đã làm cho ông. Khi được hỏi về lợi khuyên dành cho các nhà khởi nghiệp khác, Hsieh nói:
"Đừng cố gắng tổ chức doanh nghiệp theo kiểu truyền thống nữa, thay vào đó, hãy thử gây dựng số lượng và củng cố chiều sâu của tình bạn, và rồi tình bạn sẽ được báo đáp. Tình bạn của bạn càng đa dạng, thì những lợi ích bạn nhận được từ tình bạn trên từng chặng đường sẽ càng phong phú."
Với những câu chuyện hài hước về thời niên thiếu và quá trình trưởng thành của chính tác giả, thì đây là một cuốn sách rất dễ hiểu về việc đi ngược lại các khái niệm truyền thống của một ông chủ.
4. Nâng tầm: Tính nhất quán và đam mê trong cuộc sống và kinh doanh: Câu chuyện về Clif Bar & Co (Raising the Bar: Integrity and Passion in Life and Business: the Story of Clif Bar & Co.) – Gary Erickson
Nếu bất cứ ai cần bằng chứng về một doanh nghiệp có thể thành công khi tập trung vào con người, môi trường và việc hỗ trợ cộng đồng, thì Clif Bar chính là một ví dụ hoàn hảo trong việc lựa chọn đi theo một con đường khác. Chủ sở hữu Gary Erickson là một người đam mê các hoạt động ngoài trời, một người đi xe đạp, một dân leo núi, và cũng là nguồn năng lượng và bộ não đằng sau công ty thực phẩm ăn nhẹ lành mạnh của riêng mình. Ông đã gây dựng doanh thu 100 triệu đô la mỗi năm bằng cách giữ cho công ty thuộc sở hữu tư nhân và tập trung vào sức khỏe, phúc lợi của nhân viên và các hoạt động tình nguyện. Thật vậy, mỗi tuần nhân viên có ba ngày cuối tuần, ngoài ra họ cũng được nghỉ làm để tham gia các hoạt động tình nguyện tại địa phương.
Hơn nữa, quá trình sản xuất các thanh năng lượng (energy bar) và đồ ăn nhẹ là hoàn toàn tự nhiên. "Các công ty hoạt động trên "Đường lớn" (Red road) gặp rất nhiều vấn đề: thị trường, cổ đông, hội đồng quản trị, cố vấn kinh tế, cố vấn viên, và những kinh nghiệm truyền thống", ông Erickson cho biết, khi ông tuyên bố công ty của ông là một công ty đi theo "Lối nhỏ" (White road)."Tôi đã thấy những gì xảy ra với những công ty được mua lại, họ đánh mất những giá trị đã từng được thiết lập." Lời khuyên của ông là gì? Hãy giữ công ty cho riêng mình và và giữ vững tính nhất quán.
5. Phục vụ bàn: Sức mạnh chuyển đổi từ lòng hiếu khách trong kinh doanh (Setting the Table: The Transforming Power of Hospitality in Business) – Danny Meyer
Tập đoàn khách sạn Union Square sở hữu một số quán ăn ở New York - có lẽ nổi tiếng nhất là quán cà phê Union Square và quán rượu Gramercy. Mặc dù họ có các doanh nghiệp truyền thống (Doanh nghiệp "gạch vữa" - Brick and mortar), nhưng họ cũng nắm rõ một yếu tố quan trọng trong thành công đối với các doanh nghiệp thương mại điện tử - đó là mối quan hệ với khách hàng.
Nếu bạn đang bán một sản phẩm hoặc một dịch vụ, cách thức sản phẩm hoặc dịch vụ đó được phân phối cũng quan trọng như chính sản phẩm đó. Trên thực tế, Meyer nói trong cuốn sách của mình, "Dịch vụ là sự phân phối kỹ thuật của một sản phẩm; lòng hiếu khách là cái mà người nhận có thể cảm thấy khi được giao sản phẩm". Điều này, với Meyer, chính là chìa khóa thành công.
6. Lời hứa về một cây bút chì: Một người bình thường có thể tạo ra sự thay đổi phi thường (The Promise of a Pencil: How an Ordinary Person Can Create Extraordinary Change) – Adam Braun
Mặc dù Pencils of Promise là một tổ chức phi lợi nhuận, nhưng nó cực kỳ thành công. Chắc chắn những doanh nghiệp vì lợi nhuận có thể học được một số bài học từ người sáng lập kiêm giám đốc Adam Braun. Không xa lạ với thế giới kinh doanh, Braun làm việc cho Bain Capital sau khi tốt nghiệp Đại học Brown. Tuy nhiên, anh muốn có một câu chuyện cuộc sống thật khác, được tạo ra từ một suy nghĩ rất khác. Anh bắt đầu mở công ty với một tờ séc 25 đô la và một tài khoản ngân hàng mới. Sáu năm sau, tổ chức phi lợi nhuận của anh phát triển thành một tổ chức đã xây dựng hơn 200 trường học trên khắp thế giới.
Braun đánh vào hai nguyên tắc kinh doanh rất mới - sự gia tăng của truyền thông xã hội và sự gia tăng nhu cầu của người tiêu dùng đối với các công ty có vấn đề. Câu chuyện của anh rất thú vị và truyền cảm hứng, cung cấp những bài học quý giá cho các doanh nghiệp muốn phát triển trong môi trường mới này.
7. Người thông minh nên xây dựng mọi thứ (Smart People Should Build Things) – Andrew Yang
Theo tác giả Andrew Yang, những người trẻ tuổi tài năng ngày nay khởi đầu sự nghiệp trong các lĩnh vực tài chính, luật pháp, y học, v.v. Họ kiếm được nhiều tiền, nhưng họ không thực sự tạo ra bất cứ thứ gì. Như ông nói về việc lạm dụng tài năng, "chúng ta có quá nhiều kem mà lại quá ít bánh."
Để thúc đẩy chương trình của mình, Yang đã bắt đầu đầu tư vào nước Mỹ, một tổ chức phi lợi nhuận cung cấp học bổng cho những đứa trẻ tài năng tham gia một chương trình đào tạo gọi là "khởi nghiệp mạo hiểm". Sinh viên tốt nghiệp sau đó được cử đi làm việc trong các công ty khởi nghiệp trên cả nước. Mục đích là để truyền cảm hứng cho những người trẻ tuổi ưu tú này bước ra thế giới, bắt đầu cuộc phiêu lưu của riêng họ và xây dựng mọi thứ. Đối với Yang, đây là con đường cho tương lai của nước Mỹ và, thực chất là cho sự tồn tại của nền kinh tế vốn có của nước này. Cuốn sách là một câu chuyện hấp dẫn về sự khởi đầu của Venture for America và cung cấp một mô hình cho những người trẻ tuổi mở các công ty khởi nghiệp của riêng họ. Hơn nữa, đó là một câu chuyện về làm thế nào để có thể duy trì động lực và bất chấp mọi thứ.
8. Không mất gì, được tất cả (Nothing to Lose, Everything to Gain) – Ryan Blair
Giám đốc điều hành của công ty tiếp thị thành công, ViSalus Science, từng là thành viên của một băng đảng ở Los Angeles. Ryan Blair tuyên bố rằng những trải nghiệm khác thường của anh đã thúc đẩy anh bắt đầu kinh doanh ở tuổi 21, và cuối cùng trở thành một triệu phú. Blair là một cá nhân truyền cảm hứng, và cuốn sách của anh cũng truyền cảm hứng như vậy.
"Bạn mạnh mẽ hơn bất cứ hoàn cảnh nào mà bạn phải đối mặt. Hãy nhớ rằng với tư duy đúng đắn, tiềm năng là sức mạnh mà bạn luôn có sẵn, và tư duy là thứ thúc đẩy tôi tiến về phía trước từ chỗ không có gì để mất."
Câu chuyện cuộc đời của doanh nhân Blair rất hấp dẫn. Đối với những người đang suy nghĩ về một công việc như vậy, anh có một số lời khuyên tuyệt vời từ một góc nhìn hơi khác một chút.
Kết luận
Một hoặc nhiều trong số những cuốn sách này sẽ là một món quà Giáng sinh tuyệt vời vào phút cuối cho bất cứ ai trong số các bạn đang dự tính mạo hiểm vào việc kinh doanh. Đó là những câu chuyện đáng kinh ngạc, những bài học rất thực tế, và những lời khuyên vô giá.
Nguồn ảnh bìa: Daniels College of Business qua flickr.com